Wist je dat Ameland 10 jaar lang geen eiland was?

Wist je dat Ameland 10 jaar lang geen eiland was?

10 jaar lang heeft het Waddeneiland Ameland vastgezeten aan het vaste land. Dit begon allemaal in 1867 met de plannen van jonkheer Teding van Berkhout uit Hoenloo.

DOOR:
Axel Stam
Tuesday
8
June
2021
Wist je dat Ameland 10 jaar lang geen eiland was?

Hij wilde een dam aanleggen van het Friese Holwerd naar Ameland met het idee om aanslibbing op het wad te verhogen en in te polderen. In 1867 bracht hij een boek uit waar hij zijn ideeën in publiceerde. Het project zou uiteindelijk 15.000 hectare bouwland op moeten leveren voor Nederland.
———
Er waren flink wat bedenkingen over het plan, maar de jonkheer kreeg genoeg aandeelhouders bij elkaar om van start te gaan. In 1869 ontving hij goedkeuring vanuit de overheid en kreeg hij zelfs een subsidie van 4 ton. @rijkswaterstaat kreeg de opdracht om toezicht te houden op het werk dat uitgevoerd werd. Volgens Teding van Berkhout moest de dam het vasteland beschermen tegen overstromingen en tijdens de aanleg de enorme werkeloosheid tegengaan.
———
Van Berkhout besloot om jarenlang in een houten hutje aan de voet van zijn dam in Ameland te gaan wonen. Hij wilde blijkbaar zo dicht mogelijk bij zijn levenswerk vertoeven. In 1872 waren de werkzaamheden al zo vergevorderd dat de jonkheer over de dam van Holwerd naar Ameland kon lopen. In de eerste Bosatlas van 1877 staat de dam zelfs keurig getekend op de kaart (📷2).
———
Het ontwerp bleek voldoende. Van Berkhout was ervan overtuigd dat zijn dam uit zich zelf aan zou slibben en zo breder en sterker zou worden. Deze inschattingsfout werd de dam fataal. Herfststormen in oktober 1881 sloegen een groot gat. In april 1882 kwamen daar door een andere storm nog eens twee gaten bij. Ondanks een aantal reddingspogingen kon de dam niet meer hersteld worden.
———
Tegenwoordig is de dam nog steeds te zien en wordt het veel gebruikt voor wandelingen over het wad. Het is een vergeten verhaal dat toch verteld moet worden. Als de jonkheer succesvol zou zijn geweest hadden wij tegenwoordig geen Waddenzee gehad.

No items found.