Wie is die conquistador Vasco Núñez de Balboa die je overal in Panama ziet?
Ik ben de afgelopen drie weken op vakantie geweest in Costa Rica en Panama. Wat mij opviel in Panama was dat ik overal beeltenissen van een Spaanse conquistador zag.
Zijn naam is Vasco Núñez de Balboa. Het bier heet Balboa (📷1), de Panamese munt heet de Balboa (📷2), en zijn naam komt terug in parken, bedrijven en straten. Toen ik zijn naam opzocht op Google kwam ik een afbeelding met Nederlands onderschrift tegen (📷3). Interessant! Wie was deze Balboa?
Vasco Núñez de Balboa werd in 1475 geboren in Spanje. Hij besloot in 1500, zoals veel Spanjaarden, zijn geluk te beproeven in de Nieuwe Wereld. Na een ontdekkingstocht voor de kust van Colombia en Panama streek Balboa neer op het eiland Hispaniola (huidig Haïti/Dominicaanse Republiek). Als varkensboer raakte hij daar in de schulden en moest noodgedwongen vertrekken. Hij trok naar zuiden van Panama en stichtte daar het dorp Darién. Dit was de eerste Europese nederzetting op het Zuid-Amerikaanse continent.
Tijdens een van Balboa’s expedities gebeurde er iets bijzonders. Op 25 september 1513 zagen ze als eerste Europeanen de Grote Oceaan. Balboa zou het water in zijn gelopen en de complete oceaan en gehele kust geclaimd hebben voor Spanje. Balboa noemde de oceaan de Zuidzee. De ontdekking maakte de weg vrij voor verdere Spaanse ontdekkingsreizen en veroveringen aan de westkust van Zuid-Amerika. Niet elke Spanjaard was blij met Balboa. Eenmaal terug in Darién werd hij door de Spaanse gouverneur onterecht beschuldigd van verraad en in 1519 geëxecuteerd.
Veel conquistadors, zoals Hernán Cortés, zijn tegenwoordig gecanceld door hun extreme wreedheid, exploitatie en het behandelen van de oorspronkelijke bewoners. In tegenstelling tot veel van zijn tijdgenoten wordt de naam van Vasco Núñez de Balboa nog steeds gebruikt. Men ziet hem nog steeds als eerlijke, populaire gouverneur die over het algemeen goed omging met de oorspronkelijke bewoners van Panama.
📷3: Balboa als detail op een kaart van Hessel Gerritszoon uit 1622