Het schilderij is rond 1650 gemaakt door schilder Jan Asselijn, een tijdgenoot van Rembrandt. Het prachtige kunstwerk zit al ruim 200 jaar in de collectie van het museum en is onderdeel van de eregalerij.

‍

Jan Asselijn was een landschapsschilder en de zwaan was voor hem een uniek werk. Het was ook één van de laatste schilderijen die hij maakte. De zwaan, waarvan zijn eieren worden bedreigd door een hond, is in latere eeuwen aangepast. Halverwege de 18e eeuw zijn er teksten toegevoegd aan het schilderij. De witte zwaan zou de in 1672 vermoorde staatsman Johan de Witt moeten voorstellen, die Holland verdedigde tegen de vijand.

‍

Onder de zwaan is de tekst ‘De Raad=pensionaris’ te vinden (📸3). Dit verwijst hoogstwaarschijnlijk naar Johan de Witt die in de 17e eeuw 20 jaar lang de belangrijkste staatsman van de Nederlanden was. De imponerende zwaan verdedigd haar nest met eieren waar de tekst ‘Holland’ op te vinden is (📸4). De bedreiging komt van een zwemmende hond aan de linkerkant van het werk. Hierbij is de tekst ‘De Viand van de Staat’ te zien (📸2). Er wordt hier waarschijnlijk Willem III van Oranje mee bedoeld die na de moord op Johan de Witt aan de macht kwam.

‍

Bron: @rijksmuseum

‍